روغن نارگیل از آن دست خوراکیهایی است که در مورد آن حرف و حدیث بسیاری وجود دارد و همواره نظرات متفاوتی دربارهاش مطرح میشود. رسانهها اغلب از فواید آن سخن میگویند، اما در طرف مقابل، برخی دانشمندان معتقدند این تعریف و تمجیدها تا حدی اغراقآمیز است. یکی از دلایل اصلی بدگوییهایی که از روغن نارگیل میشود، میزان بالای چربیهای اشباعشده در آن است. اما تحقیقات جدید نشان میدهد که برخلاف باور عموم، چربیهای اشباعشده بهطور کامل برای سلامتی مضر نیستند.
آیا روغن نارگیل تنها یک خوراکی ناسالم و دشمن قلب و عروق ماست یا انتخابی کاملاً سالم برای آشپزی؟ در این مقاله به بررسی شواهد موجود میپردازیم.
ترکیب منحصر به فرد اسیدهای چرب در روغن نارگیل
روغن نارگیل برخلاف بسیاری از روغنهای پخت و پز، دارای ترکیبی خاص از اسیدهای چرب است. حدود ۹۰ درصد از این اسیدهای چرب، اشباع شده هستند. اما ویژگی منحصر به فردتر روغن نارگیل، میزان بالای "اسید لوریک" آن است که تقریباً ۴۰ درصد از کل چربی آن را تشکیل میدهد. این ترکیب ویژه، مقاومت روغن نارگیل در برابر اکسیداسیون در دمای بالا را افزایش میدهد و آن را برای پخت و پز با حرارت بالا، مانند سرخ کردن، بسیار مناسب میکند. نکته قابل توجه دیگر، وجود نسبتا زیاد "اسیدهای چرب با زنجیره متوسط" در این روغن است. حدود ۷ درصد آن را اسید "کاپریلیک" و ۵ درصد را اسید "کاپریک" تشکیل میدهد. این چربیها اغلب توسط بیماران مبتلا به صرع در رژیمهای کتوژنیک برای القای کتوز استفاده میشوند. با این حال، روغن نارگیل به دلیل اثر کتوژنیک ضعیف، برای این منظور مناسب نیست.
در حالی که اسید لوریک را معمولاً به عنوان یک اسید چرب با زنجیره متوسط میشناسیم، دانشمندان بر سر درستی این طبقهبندی اختلاف نظر دارند. در مبحث بعدی، به بررسی دقیقتری از اسید لوریک خواهیم پرداخت.
خلاصهروغن نارگیل سرشار از چند نوع چربی اشباع شده است که در روغنهای دیگر کمتر یافت میشوند. این چربیها شامل اسید لوریک و اسیدهای چرب با زنجیره متوسط هستند.
روغن نارگیل سرشار از اسید لوریک است
روغن نارگیل حاوی حدود 40 درصد اسید لوریک است، در حالی که سایر روغنهای پخت و پز معمولاً مقادیر ناچیزی از آن دارند. تنها استثنا، روغن هسته خرما است که حاوی 47 درصد اسید لوریک میباشد. اسید لوریک از نظر ساختار مولکولی، بین اسیدهای چرب با زنجیره بلند و اسیدهای چرب با زنجیره متوسط قرار میگیرد. اگرچه اغلب آن را در دستهٔ اسیدهای چرب با زنجیره متوسط جای میدهند، اما نحوهٔ هضم و متابولیزه شدن آن در بدن بیشتر شبیه به اسیدهای چرب با زنجیره بلند است.
تحقیقات نشان میدهد که اسید لوریک سطح کلسترول خون را افزایش میدهد، اما این افزایش بیشتر مربوط به کلسترول متصل به لیپوپروتئینهای با چگالی بالا (HDL) است. افزایش HDL (یا کلسترول خوب) به نسبت کل کلسترول، با کاهش خطر بیماریهای قلبی مرتبط است.
خلاصهروغن نارگیل به میزان قابل توجهی حاوی اسید لوریک است، یک نوع خاص چربی اشباع شده که به نظر می رسد باعث بهبود وضعیت چربی های خون می شود.
روغن نارگیل ممکن است چربیهای خون را بهبود ببخشد
تحقیقات اخیر نشان میدهد که مصرف منظم روغن نارگیل ممکن است سطح چربیهای خون را بهبود ببخشد و به طور بالقوه خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
یک مطالعه بزرگ با کنترل تصادفی روی ۹۱ فرد بزرگسال نشان داد که مصرف روزانه ۵۰ گرم روغن نارگیل، کره یا روغن زیتون فرابکر به مدت یک ماه، تاثیرات متفاوتی بر چربیهای خون می گذارد. در گروه مصرفکنندهی روغن نارگیل، میزان "کلسترول خوب" (HDL) به طور قابل توجهی نسبت به گروههای دیگر (کره و روغن زیتون) افزایش یافت. همچنین همانند روغن زیتون، روغن نارگیل باعث افزایش "کلسترول بد" (LDL) نشد.
مطالعه دیگری که بر روی زنان دارای چاقی شکمی انجام شد نشان داد که روغن نارگیل سطح HDL خون را افزایش و نسبت LDL به HDL را کاهش میدهد، در حالی که روغن سویا موجب افزایش سطوح کلسترول کل و LDL و کاهش سطح HDL میشود.
نتایج این مطالعات با برخی تحقیقات قدیمیتر که نشان می داد مصرف روغن نارگیل نسبت به روغن گلرنگ (منبع چربیهای چند غیر اشباع) کلسترول HDL را افزایش می دهد، همخوانی ندارد. همچنین، در مقایسه با کره، افزایش LDL ناشی از روغن نارگیل کمتر بود. در مجموع، این مطالعات نشان میدهد که روغن نارگیل در مقایسه با برخی منابع دیگر چربیهای اشباع شده مانند کره و روغن سویا، ممکن است از بدن در برابر بیماریهای قلبی عروقی محافظت کند. با این حال، هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این روغن میتواند بر پیامدهای جدی مانند حملات قلبی یا سکته مغزی نیز تأثیر بگذارد.
خلاصهتحقیقات نشان میدهد که روغن نارگیل ممکن است باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) نسبت به کل کلسترول شود و در نتیجه، احتمال خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
روغن نارگیل ممکن است به کاهش وزن شما کمک کند
برخی شواهد نشان میدهد که روغن نارگیل ممکن است به کاهش وزن کمک کند. در یک مطالعه روی ۴۰ زن با چاقی شکمی، مصرف روغن نارگیل در مقایسه با روغن سویا باعث کاهش سایز دور کمر و همچنین بهبود چندین شاخص سلامتی دیگر در آنها شد. مطالعه کنترلشده دیگری که بر روی ۱۵ زن انجام شد، نشان داد که افزودن روغن نارگیل خالص به صبحانه، در مقایسه با روغن زیتون فرابکر، منجر به کاهش اشتها میشود.
این فواید احتمالا به دلیل وجود اسیدهای چرب زنجیره متوسط در روغن نارگیل است که به کاهش جزئی وزن بدن کمک میکند. با این حال، دانشمندان اشاره کردهاند که شواهد موجود در مورد اسیدهای چرب زنجیره متوسط را نمیتوان به طور کامل به روغن نارگیل تعمیم داد. با وجود برخی نتایج امیدوارکننده، تحقیقات در این زمینه هنوز محدود است و برخی محققان در مورد فواید روغن نارگیل در کاهش وزن تردید دارند.
خلاصهبرخی تحقیقات نشان میدهد که روغن نارگیل ممکن است به کاهش چربی شکم و کم کردن اشتها کمک کند. اما اینکه چقدر در کاهش وزن موثر است، هنوز مشخص نیست و در بهترین حالت هم خیلی چشمگیر نیست.
جوامع تاریخی مصرفکننده نارگیل سالم بودند
اگر واقعاً روغن نارگیل برای سلامتی مضر است، انتظار میرود جوامعی که بهطور گسترده از آن تغذیه میکنند، با مشکلات سلامتی متعددی مواجه باشند. اما جالب است بدانید که در گذشته، جوامع بومی با دریافت بخش قابل توجهی از کالری خود از نارگیل، از سلامت بهتری نسبت به بسیاری از مردمان جوامع امروزی برخوردار بودند.
برای مثال، بیش از نیمی از کالری دریافتی مردمان " توکلائو" (کشور کوچکی در جنوب اقیانوس آرام) از نارگیل بوده و در واقع آنها بزرگترین مصرفکنندگان چربیهای اشباعشده در جهان به شمار میرفتند. همچنین ساکنان جزایر "کیتاوا" (یکی از چهار جزیره مهم مجمعالجزایر مرجانی در غرب گینه نو) تا ۱۷ درصد از کالری مورد نیاز خود را از چربیهای اشباعشده بهدست میآوردند که بخش عمدهی آن از نارگیل بوده است. با وجود مصرف بالای چربیهای اشباعشده، هیچ نشانهای از بیماریهای قلبی در این دو جمعیت مشاهده نشده و بهطور کلی از سلامت بسیار خوبی برخوردار بودهاند. البته باید به این نکته هم توجه داشت که این مردمان سبک زندگی سالمی داشتند، بهطور مرتب از غذاهای دریایی و میوهجات تغذیه میکردند و تقریباً هیچ غذای فرآوریشدهای مصرف نمیکردند. نکتهی جالب دیگر این است که آنها از نارگیل، مغز نارگیل و خامهی نارگیل طبیعی استفاده میکردند، نه روغن نارگیل فرآوریشدهی امروزی که در سوپرمارکتها یافت میشود.
این مطالعات مشاهدهای نشان میدهد که افراد با داشتن یک سبک زندگی سالم و فعالیت بدنی و درعین حال یک رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی چربیهای اشباعشده برخاسته از نارگیل هم میتوانند سالم بمانند.
خلاصهمردمان اقیانوس آرام که سبک زندگی سنتی داشتند، مقدار زیادی نارگیل مصرف میکردند، اما این موضوع به سلامتی آنها آسیبی نمیزد. با این حال، سلامتی خوب آنها احتمالا بیشتر به خاطر سبک زندگی سالمشان بوده است تا به خاطر خود روغن نارگیل.
سخن آخر
در مورد فواید روغن نارگیل حرف و حدیث بسیار است، اما تا به حال هیچ شواهدی دال بر مضر بودن مصرف متعادل آن به دست نیامده است. برعکس، این روغن حتی ممکن است منجر به بهبود چربی خون شما هم بشود، هرچند تأثیرگذاری آن بر خطر ابتلاء به بیماریهای قلبی تاکنون به طور قطعی مشخص نشده است. این اثرات مفید را به میزان بالای اسید لوریک موجود در روغن نارگیل نسبت میدهند. این اسید چرب اشباعشده، نوعی چربی منحصربهفرد است که بهندرت در سایر مواد غذایی یافت میشود.
در نتیجه، مصرف روغن نارگیل ظاهراً ایمن بوده و حتی ممکن است سلامت شما را بهبود بخشد. با این حال، همانند سایر روغنهای خوراکی، اطمینان حاصل کنید که از آن به طور متعادل استفاده میکنید.
اطلاعات نوشته شده در وبلاگ و وب سایت ما فقط برای اهداف خلاقانه و آموزشی است. این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی استفاده شود. تمام سوالات مربوط به هر گونه مشکلات سلامتی باید به پزشک متخصص ارجاع داده شود. ما فقط افراد معمولی هستیم که عاشق آزمایش و کار با محصولات گیاهی طبیعی به منظور تقویت و ارتقای سلامتی و تندرستی هستیم. کاوش در شیوه های تاریخی و معاصر گیاه درمانی با هدف کسب علم و رضایت شخصی، برای ما لذت بخش و مایه افتخار است.