علت چربی پوست سر و راه های درمان آن

پوست سر هر فردی ممکن است گاهی کمی چرب شود، اما کمی چرب شدن تا حدودی طبیعی است! چربی طبیعی پوست (سبوم) به محافظت و تقویت موهای سالم کمک می کند.

اما چرب شدن غیرطبیعی پوست سر می‌تواند آزاردهنده باشد، زیرا باعث می‌شود موها همیشه چرب و کثیف به نظر برسند. همچنین، گاهی اوقات چربی بیش از حد پوست سر همراه با علائم دیگری بروز پیدا می‌کند که می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال پوستی باشد.

در این مطلب به بررسی علل و علائم چربی پوست سر، روش‌های خانگی درمان آن و اقدامات لازم در صورت عدم موفقیت روش‌های خانگی می‌پردازیم.

علت پوست سر چرب

علل شایع چربی پوست سر عبارتند از:

درماتیت سبوره‌ای

درماتیت سبوره‌ای (Seborrheic dermatitis) عارضه ای است که پوست را تحریک و ملتهب کرده و در نواحی که غدد چربی زیاد دارند، از جمله پوست سر، باعث ایجاد پلاک های صورتی و پوسته پوسته می شود. درماتیت سبوره‌ای به "شوره سر" نیز معروف است.

این عارضه می تواند ناشی از یک واکنش آلرژیک یا نشانه ای از یک بیماری خودایمنی باشد. درماتیت سبوره‌ای یک عارضه جدی نیست و اغلب با روش های درمانی خانگی قابل درمان یا کنترل است.

بیماری‌های پوستی

بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس می تواند باعث ایجاد لکه های قرمز و پوسته پوسته شدن پوست سر شما شود.

هر دو مورد از این بیماری‌های اختلالاتی به نقص عملکرد سیستم ایمنی ارتباط دارد.

آکنه و جوش پیشانی

آکنه پیشانی زمانی ایجاد می‌شود که چربی و سلول‌های مرده پوست در داخل منافذ آن به دام می‌افتند. این موضوع به رشد باکتری‌های آکنه و ایجاد جوش‌های آکنه منجر می‌شود.

تولید بیش از حد چربی اغلب عامل اصلی آکنه است.

ژنتیک

ژنتیک شما ممکن است بر میزان چربی تولید شده توسط غدد چربی و همچنین ضخامت موهایتان تأثیر بگذارد.

علت چربی پوست سر در کنار موهای خشک

عوامل احتمالی بروز موهای خشک با پوست سر چرب عبارتند از:

• بیماری‌های پوستی
• ژنتیک
• شستشوی بیش از حد مو
• استفاده از شامپوها یا محصولات مو با مواد شیمیایی مصنوعی زیاد

علت خارش و چربی پوست سر

شوره سر احتمالاً دلیل اصلی چربی و خارش پوست سر است.

برخی از عوامل دیگر ایجاد خارش پوست سر، عبارتند از:

• شعله‌ور شدن بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس
• واکنش‌های آلرژیک به مواد شیمیایی موجود در محصولات مو یا سایر محرک‌های خارجی از جمله حساسیت به نور

علت چرب شدن پوست سر و ریزش مو

ریزش مو همراه با چربی قابل توجه پوست سر می تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

• ژنتیک
• بالا رفتن سن
• آسیب به فولیکول های مو

درمان های خانگی و بدون نسخه برای چربی پوست سر

راهکارهای خانگی و محصولات داروخانه‌ای متعددی برای کمک به درمان چربی پوست سر وجود دارد.

با این حال به خاطر داشته باشید که شواهد مربوط به این درمان های خانگی عمدتاً بر اساس تجربیات شخصی است و نتایج ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. این توصیه ها جایگزینی برای روش های درمانی متعارف نیست.

روغن ماهی

تحقیقات محدودی نشان می دهد که روغن ماهی ممکن است برای کنترل شوره سر که به نوبه خود می تواند به چرب شدن پوست سر بینجامد، مفید باشد.

روغن ماهی معمولاً به صورت مکمل خوراکی به فروش می رسد. بسیاری از افراد از روغن ماهی به دلیل فواید بالقوه آن برای سیستم ایمنی و قلب استفاده می کنند.

آلوئه ورا

آلوئه ورا یکی دیگر از راهکارهای درمان طبیعی شوره سر است که تحقیقات قدیمی‌تر نیز آن را تأیید می‌کند. این کارایی ممکن است ناشی از خاصیت ضد التهابی آلوئه ورا باشد.

پروبیوتیک

پروبیوتیک‌ها روشی مؤثر برای کاهش التهاب در کل بدن به شمار می‌روند و تصور بر این است که با کاهش التهاب در بدن می‌توانند به کنترل شوره سر نیز کمک کنند.

در حال حاضر شواهد کمی دال بر تأثیر مستقیم پروبیوتیک‌ها بر کنترل چربی پوست سر وجود دارد. برای اینکه ببینید آیا مصرف پروبیوتیک برای شما مفید است یا خیر، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

روغن درخت چای

روغن درخت چای یک ضدعفونی کننده است که می تواند از تجمع باکتری و قارچ پیشگیری کند. این تجمع ها می تواند منجر به آکنه یا عود کردن برخی از بیماری های پوست سر شود.

روغن درخت چای را با یک روغن حامل، مانند روغن نارگیل یا زیتون، رقیق کنید و چند قطره روی ناحیه آسیب دیده بمالید.

سرکه سیب

سرکه سیب یک درمان خانگی محبوب است، اما شواهد علمی کافی وجود ندارد که نشان دهد آیا استفاده‌ی منظم از آن در درمان بیماری‌های پوستی مؤثر است یا خیر.

برخی افراد معتقدند که این سرکه ضدالتهاب مؤثر بوده و می‌تواند به تنظیم PH مو کمک کند. هردوی این ویژگی‌ها ممکن است به کاهش تولید چربی و جلوگیری از تشدید بیماری‌های پوستی کمک کند.

با این حال، در صورتی که به اگزما مبتلا هستید، سرکه سیب ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شما شود.

اگر تصمیم به امتحان سرکه سیب دارید، بعد از شستن مو، چند قطره از آن را روی پوست سر خود بریزید. به مدت چند دقیقه بگذارید بماند و سپس به خوبی آبکشی کنید.

شامپو مناسب پوست سر چرب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

فهرست زیر حاوی مواد اصلی موجود در شامپوهای موثر برای پوست سر چرب است:

• آب (به عنوان پایه فرمول شامپو): بیشتر محصولات آرایشی و بهداشتی از جمله شامپوها حاوی آب به عنوان پایه فرمول خود هستند.
• سدیم لوریل سولفات (SLS): یک پاک کننده قوی است که می تواند به کنترل چربی پوست سر کمک کند. با این حال، SLS ممکن است باعث خشکی و تحریک پوست سر شود.
• بنزوئیل پروکسید: یک ماده ضد باکتری است که می تواند به درمان آکنه و سایر عفونت های پوستی کمک کند. اما استفاده از بنزوئیل پروکسید بر روی پوست سر می تواند باعث خشکی و سوزش شود.
• سلنیوم سولفید: یک ماده ضد قارچ است که می تواند به درمان بیماری های قارچی پوست سر مانند درماتیت سبورئیک کمک کند. سلنیوم سولفید ممکن است باعث بوی بد مو و تغییر رنگ مو شود.
• سدیم سولفاستامید: یک آنتی بیوتیک موضعی است که می تواند به درمان عفونت های باکتریایی پوست سر کمک کند. عوارض جانبی احتمالی آن شامل خشکی، قرمزی و خارش پوست سر است.
• کتوکونازول: یک داروی ضد قارچ است که برای درمان عفونت های قارچی پوست سر مانند کچلی قارچی سر استفاده می شود. عوارض جانبی احتمالی آن شامل ریزش مو، سردرد و تهوع است.

توجه: این لیست صرفاً جهت اطلاع رسانی است و نباید به عنوان جایگزین توصیه های پزشکی در نظر گرفته شود. در صورت داشتن هر گونه مشکلی با پوست سر، حتما با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای شما تجویز شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر پس از امتحان یک یا چند درمان خانگی، همچنان مشکل شما برطرف نشد، یا با علائم جدید یا تشدید علائم قبلی مواجه شدید، به پزشک مراجعه کنید.

ممکن است پزشک برای شما یک شامپو یا محلول با نسخه تجویز کند. در شرایط مزمن، ممکن است به داروهای دیگری نیاز پیدا کنید.

سخن آخر

داشتن پوست سر چرب لزوماً چیز بدی نیست. کمی چربی برای سلامت مو مفید است.

با این حال، چربی بیش از حد در پوست سر می تواند آزاردهنده باشد. اگر می خواهید چربی موهای خود را کاهش دهید، برخی از درمان ها یا روش های خانگی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم را امتحان کنید.