روغن لیموی شیرازی یکی از مقرون به صرفه ترین اسانس‌های روغنی است و همواره به خاطر رایحه‌ی انرژی‌زا، تازه و نشاط‌آورش مورد استفاده قرار می‌گیرد. روغن لیموی شیرازی را در فرهنگ عامه با خواصی چون پاکسازی، تصفیه و احیای روح و روان می‌شناسند.
اگرچه روغن لیموی شیرازی در صدر فهرست روغن های درمانی مورد علاقه افراد قرار ندارد، اما نبود آن نیز باعث ناراحتی می شود. رایحه شیرین، کمی ترش و مرکباتی آن به خوبی با بسیاری از روغن های دیگر ترکیب می شود. عطر آن به طور ویژه‌ای غلیظ است و مقدار کمی از آن تاثیر فراوانی از خود به جا می‌گذارد. از روغن گیاهی بهار نارنج که بگذریم، روغن لیموی شیرازی تهیه شده به روش پرس سرد، معطرترین روغن میوه‌ای مرکباتی است.
هر موقع خواستید یک اسانس ترکیبی مرکباتی برای دستگاه بخور رایحه درمانی یا اسپری خوشبو کننده هوا بسازید، حتما چند قطره روغن لیموی شیرازی هم به آن اضافه کنید.
فقط توجه داشته باشید که روغن لیموی شیرازی به دست آمده به روش پرس سرد نسبت به نور سمیت‌زا (Phototoxic) است. سمیت‌زایی نوری یا فتوتوکسیسیتی نوعی حساسیت به نور است که مانند آفتاب سوختگی بروز می‌کند ولی از واکنش بین نور خورشید و دارویی که به صورت خوراکی مصرف یا ماده شیمیایی که از طریق تماس با پوست جذب شده است، ناشی می‌شود.
خواص روغن لیمو و کاربردهای آن
از روغن لیموی شیرازی برای درمان بیماری‌های زیر استفاده می‌کنند:
- آکنه
- آسم
- سرماسوزک یا سرمازدگی پوستی
- سرماخوردگی
- پوست کدر و تیره
- آنفولانزا
- رگ های واریسی
ترکیبات عمده‌ی روغن لیموی شیرازی
ترکیبات عمده روغن لیموی شیرازی عبارتند از:
- آلفا-پینن (a-Pinene)
- بتا-پینن (B-Pinene)
- سابینن (Sabinene)
- میرسن (Myrcene)
- لیمونن (Limonene)
- گاما-ترپینن (y-Terpinene)
- ترپینولن (Terpinolene)
- اوکتانال (Octanal)
- نونانال (Nonanal)
- تترادکانال (Tetradecanal)
- پنتادکانال (Pentadecanal)
- ترانس-آلفا-برگاپتن (Trans-a-bergaptene)
- کاریوفیلن (Caryophyllene)
- بتا-بیسابولن (B-bisabolene)
- گرانیال (Geranial)
- نریل استات (Neryl Acetate)
- گرانیال استات (Geranyl Acetate)
- آلفا-ترپینئول (a-Terpineol)
- لینالول (Linalool)
توجه کنید که ترکیبات روغن لیموی شیرازی می‌تواند بسته به نوع لیمو و روش استخراج آن متفاوت باشد.
نکاتی چند در خصوص ایمنی روغن لیموی شیرازی
روغن لیموی شیرازی تهیه شده به روش پرس سرد (Cold Pressed) نسبت به نور سمیت‌زا است، اما روغن لیموی شیرازی تقطیر شده با بخار (Steam Distilled) این گونه نیست.
رابرت تیسراند و رادنی یانگ نویسندگان کتاب «ایمنی اسانس‌های روغنی: راهنمایی برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی» (Essential Oil Safety: A Guide for Health Care Professionals) به منظور جلوگیری از خطر سمیت‌زایی نوری، روغن لیموی شیرازی رقیق شده حداکثر ۰.۷ درصد را برای مصارف موضعی توصیه می‌کنند. ایشان همچنین توصیه می‌کنند که از مصرف موضعی روغن لیموی شیرازی اکسید شده، صرف نظر از اینکه به روش پرس سرد یا تقطیر بخاری تولید شده باشد، خودداری کنید. مطالعه کامل بخش مربوط به لیمو در کتاب ایمنی اسانس‌های روغنی اثر تیسراند و یانگ را توصیه می‌کنیم.
نکات کلی درباره ایمنی اسانس‌های روغنی
اسانس‌های روغنی را به هیچ وجه نخورید و بدون داشتن دانش کافی یا مشورت با یک آروماتراپ ماهر، هرگز اسانس‌های روغنی، عصاره‌های مطلق (Absolute)، عصاره‌های CO2 یا سایر اسانس‌های غلیظ را به صورت خالص و رقیق نشده مستقیماً روی پوست نمالید. جهت کسب اطلاعات کلی در مورد رقیق‌سازی، راهنمای رقیق کردن اسانس‌های روغنی در وبسایت عصاری داروئی را مطالعه کنید.
اگر باردار هستید، صرع دارید، به مشکلات کبدی یا سرطان مبتلا هستید یا هر عارضه‌ی پزشکی دیگری دارید، فقط با راهنمایی صحیح و تحت نظر یک متخصص ماهر رایحه درمانی از این روغن‌ها استفاده کنید.
هنگام استفاده از اسانی‌های روغنی برای کودکان، بسیار احتیاط کنید و حتما ابتدا نسبت‌های رقیق‌سازی توصیه شده برای کودکان را مطالعه کنید. قبل از استفاده از اسانس‌های روغنی بر روی کودکان، سالمندان، افراد دارای مشکلات پزشکی یا کسانی که دارو مصرف می‌کنند، با یک متخصص واجد شرایط رایحه درمانی مشورت کنید.
قبل از استفاده از هر اسانس روغنی، حتما صفحه اطلاعات ایمنی روغن‌های ضروری در وبسایت عصاری داروئی را به دقت مطالعه کنید. برای کسب اطلاعات یبشتر در مورد مسائل ایمنی اسانس‌های روغنی، کتاب «ایمنی اسانس‌های روغنی» اثر رابرت تیسیراند و رادنی یانگ را مطالعه کنید.
اطلاعات نوشته شده در وبلاگ و وب سایت ما فقط برای اهداف خلاقانه و آموزشی است. این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی استفاده شود. تمام سوالات مربوط به هر گونه مشکلات سلامتی باید به پزشک متخصص ارجاع داده شود. ما فقط افراد معمولی هستیم که عاشق آزمایش و کار با محصولات گیاهی طبیعی به منظور تقویت و ارتقای سلامتی و تندرستی هستیم. کاوش در شیوه های تاریخی و معاصر گیاه درمانی با هدف کسب علم و رضایت شخصی، برای ما لذت بخش و مایه افتخار است.
