اسانس‌های روغنی عصاره های غلیظی هستند که از گیاهان به دست می آیند. این روغن ها امروزه به دلیل فواید بالقوه ای که برای سلامتی دارند بسیار محبوب شده اند.
روغن بابونه یکی از این اسانس‌های روغنی است که تحقیقات خوبی روی آن انجام شده است. این روغن از دیرباز برای درمان بیماری‌ها و مشکلات مختلف مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
در این مقاله نگاهی دقیق تر به خواص فراوان روغن بابونه و نحوه استفاده ایمن از آن می اندازیم.
تفاوت بابونه آلمانی و بابونه رومی چیست؟
روغن بابونه از گیاه بابونه به دست می‌آید. جالب است بدانید که بابونه با گل مینای چمنی هم‌خانواده است. روغن بابونه از گل‌های گیاه بابونه تهیه می‌شود.
دو نوع بابونه‌ی رایج وجود دارد:
- بابونه‌ی رومی
- بابونه‌ی آلمانی
این دو گیاه از نظر ظاهری کمی با هم تفاوت دارند. همچنین ترکیبات شیمیایی مواد مؤثره آنها نیز کمی متفاوت بوده و روی هر دو گونه تحقیقاتی انجام شده است. ماده‌ی مؤثره‌ای که بیشتر مورد بررسی قرار گرفته، کامازولن نام دارد و میزان آن در بابونه‌ی آلمانی بیشتر است.
کامازولن یک ترکیب شیمیایی است که خاصیت ضد التهابی دارد.
خواص روغن بابونه چیست؟
بابونه گیاهی دارویی است که قدمت استفاده از آن به متون پزشکی مصر باستان، یونان و روم باز می‌گردد. در طول قرن‌ها، از بابونه برای موارد زیر استفاده شده است:
- مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه، تهوع یا نفخ
- بهبود زخم، از جمله زخم پوستی و آفت دهان
- کاهش اضطراب
- تسکین بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا راش
- ضد التهاب و تسکین درد برای بیماری‌هایی مانند کمردرد، درد عصب یا آرتروز
- بهبود خواب
نتایج پژوهش‌های اخیر بر فواید روغن بابونه برای سلامتی و اینکه چرا از دیرباز برای درمان بیماری‌های مختلف از آن استفاده می‌شده است همچون نوری تابیده است. بیایید با جزئیات بیشتر به این فواید نگاه کنیم.
1. مشکلات گوارشی
یک مطالعه جانوری در سال ۲۰۱۴ انجام شد که در آن، دانشمندان تاثیر این عصاره‌ی گیاهی بر اسهال را بررسی کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که روغن بابونه از اسهال و تجمع مایعات در روده‌ها جلوگیری می‌کند.
مطالعه‌ای دیگر در سال ۲۰۱۸ به بررسی تاثیر استفاده موضعی روغن رقیق‌شده‌ی بابونه بر فعالیت روده بعد از زایمان سزارین پرداخت. محققان دریافتند بیمارانی که روغن بابونه روی شکم آنها مالیده شده بود، در مقایسه با بیمارانی که از روغن بابونه استفاده نکرده بودند، زودتر اشتهای خود را به دست آورده و همچنین زودتر دفع گاز داشتند.
مطالعه‌ی دیگری نیز به بررسی تاثیر عصاره‌ی بابونه‌ی رومی بر بخش‌هایی از روده خوکچه هندی، موش صحرایی و انسان پرداخت. نتایج این مطالعه نشان داد که این عصاره دارای خاصیت شل‌کنندگی ماهیچه‌ها است. این یافته نشان می‌دهد که چرا از بابونه به طور سنتی برای درمان مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه و گرفتگی عضلات شکم استفاده می‌شده است.
۲. بهبود زخم
تحقیقی در سال ۲۰۱۸ به بررسی چگونگی تأثیر عصاره بابونه رومی بر بهبود زخم‌های عفونی در موش‌های صحرایی پرداخت و نشان داد که سرعت بهبود زخم و فعالیت ضد باکتریایی پماد بابونه نسبت به پماد تتراسایکلین و دارونما، به طور قابل توجهی بیشتر است.
3. اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
تحقیقات اولیه نشان داده است که عصاره‌ی بابونه ممکن است در بهبود اختلال اضطراب فراگیر موثر باشد. در یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۷، پس از ۸ هفته مصرف عصاره‌ی بابونه، ۵۸.۱ درصد از شرکت‌کنندگان کاهش علائم اضطراب را گزارش کردند.
از سوی دیگر، سطوح پایین هورمون کورتیزول در صبحگاه با اختلالات اضطرابی مرتبط است. مطالعه‌ی کوچک دیگری در سال ۲۰۱۸ نشان داد که مصرف بابونه به کاهش علائم اضطراب و افزایش سطح کورتیزول صبحگاهی کمک می‌کند.
4. افسردگی
افسردگی و اضطراب اغلب با هم رخ می‌دهد. در یک مطالعه، از عصاره خوراکی بابونه آلمانی روی افرادی که دچار اضطراب و افسردگی بودند، استفاده شد.
پژوهشگران دریافتند که مصرف کنندگان عصاره بابونه، پس از هشت هفته درمان، کاهش قابل توجهی در علائم افسردگی خود تجربه کردند.
با این حال، دانستن این نکته ضروری است که با اینکه عصاره بابونه را می‌توان به صورت خوراکی مصرف کرد، روغن بابونه نباید بلعیده شود.
5. تحریک پوست
پژوهشگران در سال ۲۰۱۰ تاثیر روغن بابونه آلمانی را روی کاهش التهاب پوست (درماتیت آتوپیک) در موش‌ها بررسی کردند. آنها روغن را روی پوست موش‌ها مالیدند و متوجه شدند نشانگرهای حساسیت در موش‌هایی که روغن بابونه دریافت کرده بودند به طور قابل توجهی پایین‌تر از موش‌های گروه دیگر بود.
۶. تسکین درد
تحقیقی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، اثر بخشی استفاده موضعی از روغن رقیق شده بابونه برای درمان آرتروز را بررسی کرد. از شرکت کنندگان خواسته شد به مدت سه هفته، روزی سه بار از این روغن استفاده کنند.
پژوهشگران دریافتند که در مقایسه با شرکت کنندگانی که از این روش درمانی استفاده نکرده بودند، استفاده از روغن بابونه به میزان قابل توجهی نیاز به داروهای مسکن را کاهش داد.
مطالعه دیگری به اثربخشی روغن موضعی بابونه برای سندرم تونل کارپال پرداخته است. پس از چهار هفته، شدت علائم در گروهی که از روغن بابونه استفاده می‌کردند، به طور قابل توجهی کمتر از گروه دارونما بود.
7. کمک به خواب راحت
بابونه از سالیان دور برای داشتن یک خواب شبانه خوب مورد استفاده قرار می‌گرفته است و تحقیقات نیز ظاهراً این موضوع را تأیید می‌کند. بابونه به عنوان یک گیاه دارویی، اغلب به صورت خوراکی مصرف می‌شود.
در یک مطالعه روی ۶۰ فرد مسن، شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند. به یک گروه، روزی دو بار کپسول عصاره بابونه داده شد، در حالی که به گروه دیگر دارونما داده شد.
در پایان مطالعه، کیفیت خواب افرادی که عصاره بابونه مصرف کرده بودند، در مقایسه با گروهی که دارونما دریافت کرده بودند، به طور قابل توجهی افزایش یافت.
8. خواص ضد سرطان
تحقیقات اولیه نشان داده است که بابونه آلمانی ممکن است دارای خواص ضد سرطانی باشد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ تأثیر عصاره بابونه آلمانی روی سلول‌های سرطانی در محیط آزمایشگاهی را بررسی کرد. محققان دریافتند که سلول‌های سرطانی تحت درمان با عصاره بابونه بیشتر در معرض نابودی قرار می‌گیرند.
همچنین، همین مطالعه نشان داد که درمان با عصاره بابونه، توانایی سلول‌های سرطانی را برای ایجاد رگ‌های خونی جدید که برای زنده ماندن تومور ضروری است، کاهش می‌دهد.
مطالعه‌ی جدید دیگری روی یکی از اجزای روغن بابونه به نام آپیژنین (Apigenin) انجام شده است. محققان دریافتند که آپیژنین هم رشد سلول‌های سرطانی انسانی را مهار می‌کند و هم باعث مرگ سلولی آنها می‌شود.
نحوه استفاده از روغن بابونه
حالا که بیشتر با خواص بابونه برای سلامتی آشنا شدید ممکن است از خود بپرسید چطور می‌توانید با خیال راحت از آن در خانه استفاده کنید؟ چند روش مختلف برای استفاده از بابونه وجود دارد، از جمله پخش کردن آن در هوا یا استفاده موضعی از آن.
رایحه درمانی با بابونه
استنشاق روغن بابونه ممکن است به بهبود مشکلات مختلف از جمله اضطراب و بی‌خوابی کمک کند. شما می توانید این روغن را در دستگاه خوشبوکننده هوا (دیفیوزر) یا بطری اسپری شیشه‌ای استفاده کنید.
- دیفیوزر: دستگاه خوشبوکننده هوا اسانس‌های روغنی را تبخیر کرده و در فضای محیط منتشر می‌کند. هنگام استفاده از دستگاه خشبوکننده هوا برای روغن بابونه، حتما از دستورالعمل خاص دستگاه خود پیروی کنید.
- اسپری: برای استفاده از روغن بابونه به صورت اسپری، هر ۱۰ تا ۱۵ قطره از روغن را در ۳۰ میلی لیتر (30 گرم) آب رقیق کنید. سپس آن را در یک بطری اسپری شیشه ای ریخته و قبل از استفاده به خوبی تکان دهید. از بطری اسپری پلاستیکی استفاده نکنید زیرا روغن به مرور زمان باعث تجزیه مولکول‌های پلاستیک می شود.
هنگام استفاده از روغن بابونه یا هر اسانس روغنی دیگری برای رایحه درمانی، مطمئن شوید که فضای مورد نظر تهویه مناسبی داشته باشد. حواستان باشد که زنان باردار یا شیرده، کودکان و حیوانات خانگی در معرض اسانس‌های روغنی قرار نگیرند.
استفاده موضعی
روغن بابونه علاوه بر رایحه درمانی، بصورت موضعی نیز قابل استفاده است. این روش می‌تواند به کاهش درد و التهاب، مشکلات گوارشی و یا اضطراب کمک کند.
به خاطر داشته باشید که تمامی اسانس‌های روغنی قبل از تماس با پوست باید در یک روغن حامل رقیق شوند.
در اینجا چند روش برای استفاده موضعی از روغن بابونه آورده شده است:
- روغن ماساژ: برای استفاده از روغن بابونه بعنوان روغن ماساژ، ابتدا باید آن را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا رقیق کنید.
- روغن حمام: چند قطره روغن بابونه را با روغن حامل مخلوط کرده و به وان آب گرم خود اضافه کنید.
- لوسیون: می‌توانید ۱ تا ۲ قطره روغن بابونه را به لوسیون یا مرطوب کننده بدن خود اضافه کرده و روی پوستتان بمالید.
- کمپرس گرم: یک حوله یا پارچه را با آب گرم خیس کنید، ۱ تا ۲ قطره روغن رقیق شده بابونه به آن اضافه کرده و سپس روی ناحیه دردناک مانند کمر یا شکم خود قرار دهید.
عوارض جانبی روغن بابونه
اسانس‌های روغنی بسیار غلیظ هستند و نباید آنها را بلعید، مگر اینکه تحت نظر یک متخصص واجد شرایط باشید. برخی از این روغن‌ها ممکن است حتی سمی باشند. اگر می‌خواهید بابونه را به صورت خوراکی مصرف کنید، بهتر است به جای روغن، از چای بابونه استفاده کنید.
برای جلوگیری از هر گونه حادثه‌ای، روغن بابونه را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
بابونه عوارض جانبی و تداخلات دارویی بالقوه‌ای دارد که باید از آنها آگاه باشید.
تحریک پوست
اسانس‌های روغنی ممکن است در برخی افراد باعث تحریک پوست شود. اگر نگران تحریک پوست خود با روغن بابونه هستید، قبل از استفاده از آن روی سایر نواحی پوست، کمی روغن رقیق شده را در قسمت داخلی آرنج خود تست کنید.
در صورت مشاهده هرگونه قرمزی، خارش، سوزش یا تورم، مصرف آن را قطع کنید.
برخی افراد ممکن است به روغن بابونه حساسیت داشته باشند. این احتمال در صورت داشتن حساسیت به گیاهان هم‌خانواده بابونه مانند مینای چمنی، کهنه‌واش و گل جعفری بیشتر است.
در موارد نادر، ممکن است یک واکنش آلرژیک شدید به نام آنافیلاکسی رخ دهد که یک فوریت پزشکی به حساب می‌آید. علائمی که باید به آنها توجه کنید عبارتند از:
- مشکل در تنفس
- تورم گلو
- سرفه یا خس خس سینه
- تنگی قفسه سینه
- بثورات پوستی (دانه‌های قرمز روی پوست)
- استفراغ
- اسهال
تداخلات داروئی
روغن بابونه ممکن است با داروهای سیکلوسپورین و وارفارین تداخل داشته باشد. در صورتی که از داروهای تجویزی استفاده می کنید، قبل از مصرف روغن بابونه با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف در بارداری و شیردهی
اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید و می‌خواهید از روغن بابونه استفاده کنید، حتما قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید تا از بی خطر بودن آن برای سلامتی خودتان مطمئن شوید.
نکات مهم هنگام خرید روغن بابونه
هنگام خرید روغن بابونه یا سایر اسانس‌های روغنی، به نکات زیر دقت کنید:
- فریب تبلیغات و ادعاهای اغراق آمیز را نخورید. سازمان غذا و دارو بر روی اسانس‌های روغنی نظارت نمی‌کند. پس نسبت به هر روغنی که ادعا می کند برای درمان یا بیماری خاصی قابل استفاده است، محتاط باشید.
- نام لاتین گیاه را روی برچسب محصول بررسی کنید. با این کار مطمئن می‌شوید همان روغن بابونه ای که مورد نظرتان است را می‌خرید.
- به دنبال عبارت خالص باشید. شما باید روغن ۱۰۰ درصد خالص دریافت کنید. اگر محصول با چیز دیگری مخلوط شده باشد، باید روی برچسب نوشته شده باشد.
- قبل از خرید محصول را بو کنید. اگر بوی روغن بابونه را نمی دهد، آن را نخرید.
- به دنبال بطری های تیره رنگ باشید. نور می تواند به اسانس‌های روغنی آسیب برساند، بنابراین به دنبال بطری هایی باشید که نور را جذب نمی‌کنند.
سخن آخر
روغن بابونه یک اسانس روغنی است که سالهاست از آن برای درمان مشکلات مختلف از بیماری‌های گوارشی گرفته تا بهبود زخم استفاده می شود. تحقیقات جدید همچون نوری بر مزایای بالقوه دیگر آن مانند کمک به افسردگی، اضطراب و خواب راحت تابیده و آنها را روشن کرده است.
روغن بابونه را می توانید با استفاده از دستگاه بخور رایحه رمانی استنشاق کنید، آن را با روغن حامل مخلوط کرده و روی پوست خود بمالید یا چند قطره از آن را به آب حمام خود اضافه کنید. مانند هر اسانس روغنی دیگر، حتما تمام نکات ایمنی را رعایت کنید.
قبل از استفاده از اسانس‌های روغنی برای درمان بیماری خود، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
اطلاعات نوشته شده در وبلاگ و وب سایت ما فقط برای اهداف خلاقانه و آموزشی است. این اطلاعات نباید به عنوان جایگزینی برای توصیه های پزشکی استفاده شود. تمام سوالات مربوط به هر گونه مشکلات سلامتی باید به پزشک متخصص ارجاع داده شود. ما فقط افراد معمولی هستیم که عاشق آزمایش و کار با محصولات گیاهی طبیعی به منظور تقویت و ارتقای سلامتی و تندرستی هستیم. کاوش در شیوه های تاریخی و معاصر گیاه درمانی با هدف کسب علم و رضایت شخصی، برای ما لذت بخش و مایه افتخار است.
